Een stappenplan om een tekst te schrijven

Wat is een 'stappenplan schrijven'?

Een 'stappenplan schrijven' is een hulpmiddel of een techniek om een schriftelijke boodschap beter aan te pakken. Een stappenplan is dus geen schrijfdoel. Een schrijfdoel is de reden waarom je iets schrijft.

Waarom een 'stappenplan schrijven' toepassen?

Een 'stappenplan schrijven' zorgt ervoor dat je de schrijfopdracht gestructureerd aanpakt. Je werkt met andere woorden stap per stap.

Hoe volg ik het 'stappenplan schrijven'?

We volgen hiervoor het OVUR-schema:

Oriënteren

Bepaal je schrijfdoel.

Stel je daarbij een heleboel vragen. Gebruik de vragenlijst als een soort checklist.

- Welk publiek bereik ik met mijn schrijftaak?

- Welk soort tekst moet ik daarvoor gebruiken?

• Een brief
• Een mededeling
• Een e-mail
• Een sollicitatiebrief
• Een gedicht
• Een doorlopende, verhalende tekst
• ...

- Wat is het onderwerp of thema? Waarover ga ik precies schrijven?

- Wat wil ik dat mijn doelpubliek begrijpt of doet?

- Hoe klinkt mijn standpunt? Ben ik voor of tegen, of twijfel ik?

- Hoe komt mijn stelling over bij het publiek? Roept ze weerstand op of denkt mijn publiek net als ik?

- Hoeveel tijd heb ik voor mijn schrijftaak?

- Moet ik mij documenteren? Moet ik gegevens opzoeken?

- Mag ik hulp inroepen?

Voorbereiden

Verzamel informatie over het onderwerp.

- Noteer gedachten en ideeën over het onderwerp of het thema die spontaan in je opkomen.

- Denk eens na over wat je al weet over dit onderwerp. Schrijf dit eventueel in staakwoorden op.

- Informeer bij anderen, bv. personen met vakkennis of deskundigen.

- Zoek bijkomende informatie in kranten, tijdschriften, boeken en op websites.

Breng orde aan in de verzamelde info.

• Werk met kernwoorden en koppel daar de gevonden informatie aan.

Werk de globale structuur van de tekst uit.

• Zet de kernwoorden in een logische volgorde, zoals je ze in de schrijfopdracht aan bod wil laten komen. Je zorgt nu voor een samenhang in de gedachtegang. Dit heet een structuur opmaken.

Uitvoeren

- Je begint aan de schrijfopdracht met een kladversie. De manier van schrijven is afhankelijk van het type tekst:

• Een brief
• Een mededeling
• Een e-mail
• Een sollicitatiebrief
• Een gedicht
• Een doorlopende, verhalende tekst
• ...

- Als je niet goed weet hoe je zo'n opdracht moet aanpakken, raadpleeg je best een van de gedetailleerde werkwijzers over schrijven.

- Voor alle soorten teksten die je schrijft, gelden een aantal vuistregels:

• Zorg voor voldoende afwisseling in de zinsbouw.
• Maak geen te lange, ingewikkelde zinnen.
• Zorg voor voldoende afwisseling in de woordkeuze.
• Controleer de spelling: zijn alle woorden juist geschreven?

- Voor je je werk netjes overschrijft, controleer je best of je schrijftaak overeenstemt met het schrijfdoel (doelpubliek, onderwerp, stelling, standpunt, mening...). Als dit niet zo is of als je bijvoorbeeld te veel afgeweken bent van je onderwerp, kan je dit nu nog aanpassen.

- Controleer of er een logische samenhang in het geheel zit.

- Schrijf je definitieve werk verzorgd over.

Reflecteren

- Lees je definitieve versie nog eens na. Controleer deze tekst een laatste keer op fouten.

- Was je aanpak geslaagd?

- Voldoet het resultaat?

- Beantwoordt de schrijfopdracht aan de gestelde eisen?

- Heb je een vlot leesbare, duidelijk opgebouwde tekst geschreven?

- Wat kon er beter?

- Wat zou je de volgende keer anders aanpakken?