Luistervaardigheid
Luisteren in verschillende situaties
Voorlezen aan tieners:
"Elke les een verhaal, in ruil voor hun aandacht"
Oefening goed luisteren
https://youtu.be/fTBZk8M6p_E
Wat is een goede basisluisterhouding?
Luisteren betekent 'horen om iets te vernemen'. Je gaat je dus toespitsen op wat je hoort, zodat je van de uitleg misschien iets leert.
Enkele basistips bij het luisteren:
1 Richt je naar de spreker.
Zorg ervoor dat de afstand tussen de spreker en jezelf niet te groot is. Dit is belangrijk voor de verstaanbaarheid.
2 Focus je op de spreker of het gesprek.
Stop met alle andere activiteiten, zodat je je kan concentreren op de spreker en het onderwerp.
3 Activeer je voorkennis.
Ga voor jezelf na wat je al over het onderwerp weet.
4 Vermijd alle mogelijke vormen van afleiding.
Probeer alle factoren uit te schakelen die je aandacht tijdens het luisteren van de spreker of het onderwerp kunnen weghalen.
5 Zet je vooroordelen, je emoties en je eigen mening even opzij.
Het is de bedoeling dat je iets verneemt of leert van de spreker.
Reageren kan je in een latere fase nog.
Welke factoren beïnvloeden het luisteren?
Volgende factoren kunnen het luisteren beïnvloeden:
Het onderwerp
- Interesseert het onderwerp je? Is dit onderwerp belangrijk voor jou of niet?
- Wat weet je er al over? Wat is je voorkennis?
- Is dit onderwerp nieuw?
- Is dit een gemakkelijk of moeilijk onderwerp?
De spreker
- Is de persoon een ervaren spreker of is hij eerder onervaren en zenuwachtig?
- Heeft de spreker een aangename stem?
- Is het een aangename spreker?
- Heeft hij/zij storende 'tics'?
- Vertelt de spreker boeiend of overtuigend?
- Gebruikt de spreker een gevarieerde woordenschat?
- Is er mogelijkheid tot interactie met de spreker (vraagstelling, discussie, workshop...)?
De omgeving
- Is het een goede ruimte om te luisteren?
- Is de opstelling van de zitplaatsen geschikt om goed te kunnen luisteren?
- Zijn er storende omgevingsfactoren (bv. werkzaamheden in aanpalende lokalen of straten)?
- Zijn er voorzieningen om het luisteren te bevorderen (bv. klankinstallaties en geluidsversterking)?
De presentatie
- Wordt het onderwerp versterkt met visuele ondersteuning of met voorbeelden?
- Wordt er gebruik gemaakt van ICT?
Luisteren in verschillende situaties
Luisteren tijdens een voordracht door een spreker of een gids
- Neem een goede luisterhouding aan.
- Concentreer je op de spreker, kijk de spreker aan.
- Zwijg wanneer de spreker of gids aan het woord is.
- Probeer de uitleg van de spreker te volgen. Luister dus om te begrijpen. Stel de inhoud van de uiteenzetting centraal.
Begrijp het onderwerp vanuit het standpunt van de spreker.
- Laat de spreker uitspreken.
- Reageer actief als er vragen gesteld worden.
- Beoordeel na afloop van de uitleg wat er verteld is.
Formuleer dan eventueel je eigen mening.
Luisteren tijdens een dialoog (tweegesprek) of interview
- Neem een goede luisterhouding aan.
- Concentreer je op de spreker, kijk de spreker aan.
- Laat je gesprekspartner uitspreken.
- Moedig de spreker aan en druk appreciatie uit via je lichaamstaal.
- Probeer je in te leven in je gesprekspartner.
- Stel bijkomende vragen tot je denkt het begrepen te hebben.
- Spoor de spreker indien nodig aan om meer uitleg te geven.
- Formuleer wat je denkt begrepen te hebben.
Luisteren in groepsgesprekken
- Neem een goede luisterhouding aan.
- Concentreer je op de spreker, kijk de spreker aan.
- Laat je gesprekspartner uitspreken.
- Moedig de spreker aan en druk appreciatie uit via je lichaamstaal.
- Probeer je in te leven in je gesprekspartner.
- Spoor de spreker indien nodig aan om meer uitleg te geven.
Stel je vragen wel op een gepaste manier:
- Druk eerst je waardering uit over de boodschap van de spreker.
- Vat vervolgens het deel waarover je een vraag wil stellen kort samen.
- Stel dan je vraag.
Verdedig je eigen standpunten en je eigen mening op gepaste wijze.
- Druk eerst je waardering uit voor de spreker.
- Vat vervolgens de boodschap van de spreker waarop je wil reageren kort samen.
- Formuleer dan je mening, je zienswijze, je idee of je reactie.
- Vraag de spreker naar zijn of haar mening over de inhoud van je reactie.